Zjazd Kolędników

Zjazd Kolędników: Współczesna Interpretacja Tradycji

Zjazd Kolędników, który odbędzie się w ramach projektu „Cyfrowe Święta na Lubelszczyźnie” realizowanego przez Teatr Osterwy, to nowoczesna inicjatywa mająca na celu nie tylko pielęgnowanie tradycji, ale i ich cyfrowe upowszechnienie. W ramach wydarzenia odbędą się występy kolędników, którzy prezentują regionalne zwyczaje, odtwarzając tradycyjne postacie i śpiewy. Projekt ma na celu nie tylko edukację i promocję regionalnych tradycji, ale także zintegrowanie społeczności lokalnych oraz stworzenie przestrzeni do wymiany doświadczeń.

Do wspólnego udziału zapraszamy wszystkich mieszkańców Lublina i gości którzy odwiedzą nasze miasto! Już 21 grudnia o godzinie 17:00 na Placu Litewskim mieszkańcy będą mieli okazję spotkać 9 grup kolędniczych z całej polski, odtwarzających regionalne tradycje. Improwizowany spektakl, zwany etnoperformansem, zgromadzi grupy kolędników, które zaprezentują swoje unikalne programy artystyczne. Wydarzenie, zakończy barwny korowód mieszkańców i kolędników, który przejdzie przez Stare Miasto.

Wydarzenie jest nie tylko formą zabawy, ale także okazją do odkrycia głęboko zakorzenionych wartości kulturowych, które stanowią istotny element tożsamości regionu. Dzięki współczesnym technologiom – transmisji całego wydarzenia w internecie, Zjazd Kolędników ma szansę dotrzeć do szerszego grona odbiorców. To doskonała okazja, by przypomnieć sobie o wyjątkowości polskich i lubelskich tradycji bożonarodzeniowych.

ARCHIWUM MUZYKI WIEJSKIEJ | MUZYKA ODNALEZIONA 
AMW_12_0110 - ukraina

Kolędnicy: Herod, Pastuch, Anioł, Pastuch, Sołdat, Śmierć i Żyd. Roztocze
Monastyrok, 1960
wymiary: 11.5cm x 9.5cm
ARCHIWUM MUZYKI WIEJSKIEJ | MUZYKA ODNALEZIONA
AMW_12_0110 – ukraina
Kolędnicy: Herod, Pastuch, Anioł, Pastuch, Sołdat, Śmierć i Żyd.
Roztocze Monastyrok, 1960
wymiary: 11.5cm x 9.5cm

Nim przyjdzie dzień wspólnego kolędowania, zapraszamy do poznania tradycji kolędowej i grup, które wezmą udział w tym wydarzeniu.

Tradycja Kolędowania Zwyczaje, Postacie i Wydarzenie „Zjazd Kolędników”

Święta Bożego Narodzenia to czas pełen tradycji, które w różnych częściach Polski przybierają odmienną formę. Jednym z najpiękniejszych elementów świątecznych zwyczajów w województwie lubelskim jest kolędowanie – obyczaj odwiedzania domów, śpiewania kolęd i składania życzeń. Ta tradycja ma głęboko zakorzenione korzenie, a w ramach projektu „Cyfrowe Święta na Lubelszczyźnie”, realizowanego przez Teatr im. Juliusza Osterwy w Lublinie, zyskuje nowe życie. Jednym z kluczowych wydarzeń w ramach tego projektu jest Ogólnopolski Zjazd Kolędników, który ma na celu promocję regionalnych tradycji świątecznych, szczególnie „chodzenia po kolędzie” z wykorzystaniem lokalnych strojów, muzyki i śpiewu.

ARCHIWUM MUZYKI WIEJSKIEJ | MUZYKA ODNALEZIONA 
AMW_10_0101k - rzeszowskie

Pamiątkowe zdjęcie kolędników
osoby :
Broda Witold - właściciel

słowa kluczowe :
kolędnicy, obrzędy doroczne
ARCHIWUM MUZYKI WIEJSKIEJ | MUZYKA ODNALEZIONA
AMW_10_0101k – rzeszowskie Pamiątkowe zdjęcie kolędników
osoby : Broda Witold – właściciel
słowa kluczowe : kolędnicy, obrzędy doroczne

Historia Kolędowania na Lubelszczyźnie

Kolędowanie na Lubelszczyźnie, jak w wielu innych regionach Polski, ma długą historię, sięgającą średniowiecza. Zwyczaj ten łączył w sobie elementy obrzędów pogańskich, chrześcijańskich i ludowych. W tradycyjnym kolędowaniu nie chodziło tylko o śpiewanie – było to także wyrażenie życzeń pomyślności, zdrowia, urodzaju, a także błogosławieństwa na nadchodzący rok. W różnych częściach regionu wykształciły się lokalne odmiany tego obyczaju, w tym charakterystyczne postacie i maski, które dziś zachowały się w formie lokalnych obrzędów, takich jak te prezentowane w ramach Zjazdu Kolędników.

Turoń – Symbol Świątecznego Kolędowania

Jedną z najbardziej charakterystycznych postaci lubelskiego kolędowania jest turoń. To maskotka, często wykonana z drewna, słomy lub innych materiałów, która symbolizuje dzikie, nieokiełznane siły natury. Turoń jest postacią pełną magii, której obecność w kolędniczym obrzędzie miała zapewnić pomyślność, ochronę przed złymi duchami i zapewnić urodzaj na nadchodzący rok. Kolędnicy z turońem, często przyozdobionym w kolorowe wstążki i dzwoneczki, wędrowali od domu do domu, tańcząc, śpiewając i zbierając datki.

Postacie Kolędnicze

Oprócz turońa, w tradycyjnym kolędowaniu na Lubelszczyźnie pojawiają się także inne postacie, takie jak

„Herod”, „Anioł”, „Diabeł”, czy „Śmierć”. Każda z tych postaci miała swoje zadanie – od zabawiania domowników, przez ostrzeganie przed złymi wpływami, aż po nadawanie obrzędowi charakteru teatralnego. W kontekście Zjazdu Kolędników, te postacie są odtwarzane przez uczestników w autentycznych strojach, co przyczynia się do edukacji młodszych pokoleń i przypomnienia im o znaczeniu tych tradycji.

Dunajowanie Łukowskie – Unikalny Zwyczaj Kolędniczy

Innym wyjątkowym elementem lubelskiej tradycji kolędniczej jest „dunajowanie” – zwyczaj szczególnie związany z rejonem Łukowa. Dunajowanie to specyficzny sposób kolędowania, polegający na odwiedzaniu domów przez grupy kolędników, którzy nie tylko śpiewali kolędy, ale także opowiadali krótkie scenki teatralne. W ramach „dunajowania” kolędnicy często występowali w tradycyjnych, kolorowych strojach, z maskami, a ich obrzęd był pełen humoru i symboliki. W projekcie „Cyfrowe Święta na Lubelszczyźnie” dunajowanie ma szansę na nowo rozbłysnąć, zachowując swój unikalny charakter, ale również wprowadzając nowoczesne elementy cyfrowe, które pozwolą na szersze dotarcie do odbiorców.

ARCHIWUM MUZYKI WIEJSKIEJ | MUZYKA ODNALEZIONA 
AMW_12_0108 - ukraina

Kolędnicy. Roztocze
Monastyrok, 1961
wymiary: 12.5cm x 8.5cm
ARCHIWUM MUZYKI WIEJSKIEJ | MUZYKA ODNALEZIONA
AMW_12_0108 – ukraina Kolędnicy.
Roztocze Monastyrok, 1961
wymiary: 12.5cm x 8.5cm

Zaproszone Grupy Kolędników

Zespół Świteź

Region: Gmina Trzydnik Duży, powiat kraśnicki
Zespół działa od ponad dekady, pielęgnując tradycje polskiej wsi poprzez występy wokalne, teatralne oraz obrzędowe. W repertuarze znajdują się widowiska takie jak Misterium Męki Pańskiej, Jasełka, Darcie pierza czy Swaty. Zespół angażuje dzieci i młodzież, przekazując im wartości kulturowe i obyczaje. Świteź organizuje i współorganizuje liczne wydarzenia o charakterze patriotycznym, integracyjnym i obrzędowym. Grupa z sukcesami reprezentuje region na przeglądach i konkursach, zdobywając liczne wyróżnienia.


Kolędnicy z Klubu „Pod Lipkami”

Region: Zabiele, gmina Niedźwiada, powiat lubartowski
Kolędnicy wywodzą się z Klubu Seniora „Pod Lipkami”, który działa od 2022 roku. Grupa zrzesza osoby w różnym wieku, łącząc seniorów z młodszymi pokoleniami. Repertuar zespołu obejmuje kolędy i pieśni patriotyczne, wykonywane przy akompaniamencie akordeonu. Kolędnicy regularnie uczestniczą w lokalnych wydarzeniach kulturalnych, takich jak dożynki, akademie czy koncerty, a także organizują spotkania integracyjne i tradycyjne wieczerze wigilijne.


Pogotowie Kolędnicze

Region: Łódź
Grupa skupia się na warsztatach kolędniczych i występach w ramach Miejskiej Strefy Kultury w Łodzi. Składa się z 5 stałych członków oraz dołączających co roku uczestników warsztatów. Repertuar obejmuje kolędy w różnych językach, nawiązując do wielokulturowego charakteru regionu.


Grupa Sołectw Song

Region: Gmina Bychawa, powiat lubelski
Tworzona przez 13 osób, grupa prezentuje repertuar ludowy zarówno w regionie, jak i poza jego granicami. Sołectwa Song występują w Muzeum Wsi Lubelskiej oraz w innych zakątkach Polski, promując lokalne tradycje poprzez śpiew i muzykę.


Żemerwa i Osoczniki

Region: Studziwody
Studio folkloru tradycyjnego „Żemerwa” działa od 2003 roku, specjalizując się w tradycjach Białorusinów Podlasia i Polesia. Repertuar obejmuje pieśni obrzędowe i taneczne, wykonywane przy akompaniamencie tradycyjnych instrumentów. W ramach studia działa męska grupa śpiewacza „Osoczniki”, której pieśni podkreślają ducha wolności. „Żemerwa” aktywnie kolęduje i promuje tradycje w kraju oraz za granicą.


Regionalna Grupa Obrzędowa

Region: Subregion Krzczonowski
Grupa kolędnicza z subregionu Krzczonowskiego kultywuje tradycje na podstawie relacji najstarszych mieszkańców. Stroje i rekwizyty, przygotowane przez twórców ludowych, nawiązują do lokalnej estetyki. Grupa zrzesza ponad 30 młodych osób, dbając o przekazywanie tradycji kolejnym pokoleniom.


Dunajnicy z Łukowej

Region: Łukowa, gmina Łukowa, powiat biłgorajski
Męska grupa kolędnicza, licząca od 5 do 10 osób, prezentuje dunaje łukowskie, wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Występy wzbogacają tradycyjne stroje, bęben i akordeon.


Projekt „Cyfrowe Święta na Lubelszczyźnie” realizowany przez Teatr Osterwy, staje się mostem między pokoleniami, łącząc tych, którzy pamiętają dawne zwyczaje, z tymi, którzy dopiero je odkrywają.

KIEDY? 21 grudnia 2024

O KTÓREJ? Godzina 17:00

GDZIE? Plac Litewski w Lublinie

ONLINE w zakładce „Streaming”

Zapraszamy!

Back to top button
Skip to content